<p>Zdjęcie na okładce: Trevor Paglen, <em>Open Hangar, Cactus Flats, NV, Distance ~ 18 miles, 10:04 a.m</em>, 2007, z serii <em>Limit Telephotography</em>. Dzięki uprzejmości artysty.</p>
<p>Zdjęcie na okładce: Trevor Paglen, <em>Open Hangar, Cactus Flats, NV, Distance ~ 18 miles, 10:04 a.m</em>, 2007, z serii <em>Limit Telephotography</em>. Dzięki uprzejmości artysty.</p>

Nr 8: Powrót krajobrazu

Redaktor: Łukasz Zaremba

Zdjęcie na okładce: Trevor Paglen, Open Hangar, Cactus Flats, NV, Distance ~ 18 miles, 10:04 a.m, 2007, z serii Limit Telephotography. Dzięki uprzejmości artysty.

Spis treści

Wstęp

  1. Powrót krajobrazu

    , Powrót krajobrazu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1055

    Wstęp do numeru.

  2. Piotr Piotrowski. Pożegnanie

    , Piotr Piotrowski. Pożegnanie, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1057

    Odredakcyjne pożegnanie zmarłego w maju tego roku członka Rady Naukowej pisma, prof. Piotra Piotrowskiego.

Punkt widokowy

  1. Feedlots / Pumped

    Mishka Henner
    Mishka Henner, Feedlots / Pumped, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1058

    Prezentacja projektów Feedlots (2013) i Pumped (2012).

  2. Wszystkie stopnie widoczności. Mishki Hennera widoki z góry

    Alicia Inez Guzmán
    Alicia Inez Guzmán, Wszystkie stopnie widoczności. Mishki Hennera widoki z góry, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1060

    Esej towarzyszący prezentacji prac Mishki Hennera, w których belgijski artysta, korzystając z gotowych obrazów pozyskanych z archiwów nadzoru oraz źródeł rzadowych, odsłania dwie najbardziej dochodowe gałęzie amerykańskiej gospodarki: produkcję ropy oraz mięsa. Projekty "Pumped" i Feedlots" przedstawiają krajobrazy naznaczone procesami produkcji tych dwóch pożądanych towarów.

  3. Teresa Murak. Wybrane prace ziemne

    Teresa Murak, Sebastian Cichocki
    Teresa Murak, Sebastian Cichocki, Teresa Murak. Wybrane prace ziemne, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1062

    Prezentacja prac ziemnych Teresy Murak z komentarzem Sebastiana Cichockiego.

Zbliżenie

  1. Earth, World, and Globe: Phenomenological Considerations of the Contemporary Planetary Landscape

    Max Symuleski
    Max Symuleski, Earth, World, and Globe: Phenomenological Considerations of the , „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1420

    This essay discusses several post-Earthrise images of the Earth from space and considers how these profoundly dislocating views might be reconciled with a phenomenological account of embodied earthly perception.  I discuss Heidegger's anxieties about technology and leaving the Earth as the scene of the human, and consider what insights Edmund Husserl, Renaud Barbaras, and Jan Patocka may provide in anchoring the perceiver in/on the Earth. Throughout, technological apparatuses act as a foil to easily reconciling these images with a phenomenological understanding embodiment, and I assert that our contemporary images of the Earth (Google Earth, GPS) might not really function as images at all, but rather as more complex media objects, whose technological affordances interpenetrate our sense of earthly perception.

  2. Odosobnienie. Próby dekonstrukcji krajobrazu

    Piotr Schollenberger
    Piotr Schollenberger, Odosobnienie. Próby dekonstrukcji krajobrazu, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1064

    Celem artykułu jest wskazanie na rzadziej dyskutowane wątki teoretyczne dotyczące krajobrazu. Idąc tropem sugestii W.J.T. Mitchella, że słowo „krajobraz” powinniśmy traktować raczej jako czasownik, niż rzeczownik skupiam się na wybranych sposobach doświadczania krajobrazu, w których do głosu dochodzi jego aktywność. Kładąc nacisk na pasywny podmiotowy charakter tego doświadczenia odróżniam dwa możliwe ujęcia krajobrazu: agoraskopiczne i agorapatyczne. Staram się pokazać, w jaki sposób doświadczenie „bycia dotkniętym” przez krajobraz funkcjonuje w ramach dialektycznego schematu tego, co bliskie i dalekie, dystansu i kontaktu w tekstach Erwina Strausa, Georgesa Didi-Hubermana, Gillesa Deleuze’a oraz Jean-François Lyotarda oraz w filmie Michaela Snowa La région centrale. Krajobraz jako pojęcie operacyjne pozwala opisywać moment połączenie swojskości i radykalnej obcości danych wspólnie, w jednym doświadczeniu.

  3. Czy słońce może kłamać?

    Susan Schuppli
    Susan Schuppli, Czy słońce może kłamać?, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1066

    Polski przekład artykułu opublikowanego w  Forensis: The Architecture of Public Truth. Ed. Forensic Architecture, Berlin: Sternberg Press, (2014), s. 56-64; analizuje kontrowersyjne kwestie związane z obiektywnością fotografii, świadectwem nie-ludzkich podmiotów i opozycją między wiedzą laicką a naukową, które nie zniknęły wraz z pojawieniem się techniki cyfrowej i rozwojem technologii pomiaru i rejestrowania świata naturalnego. Kwestie te są szczególnie palące w kontekście dyskusji o zmianie klimatycznej.

  4. A Model Desert.The Gulf War, Landscape and the Pensive Image

    Krzysztof Pijarski
    Krzysztof Pijarski, A Model Desert.The Gulf War, Landscape and the Pensive Image, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1421

    The essay takes as its subject Sophie Ristelhueber’s Fait and Werner Herzog’s Lessons of Darkness (both 1992) to interpret them as instances of ‘pensive’ images. As such – negating the transparency of the photographic image – they are able to internalize the logic of what Judith Butler called their “visual frame, coercive and consensually established,” allowing it to transpire from the picture itself, as well as to confront or to sidetrack the issues of rhetoric and address. The essay tries to see what the two works, in spite of their abstract and decontextualized character, can tell about war in general, and the Gulf War in particular, claiming that pensive images reflect the world in a more obtuse, but at the same time more thoughtful way.

  5. Polobrazy, krajobraz i to, co wspólne

    Łukasz Zaremba
    Łukasz Zaremba, Polobrazy, krajobraz i to, co wspólne, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1067

    Artykuł stanowi komentarz do wieloletniej dyskusji o "chaosie wizualnym" w polskiej przestrzeni publicznej. Autor przekonuje, że skala zjawiska reklamy zewnętrznej w Polsce po 1989 roku jest wizualnym (i bijącym po oczach) przejawem szerszych procesów związanych z działaniem wolnego rynku. Dlatego również krajobraz może stać się podstawą oporu wobec agresywnych procesów prywatyzacji i utowarowienia. Walka o krajobraz nie może jednak opierać się na idei uporządkowania widoku na wzór zachodni, lecz musi być walką o własność i wspólnotowy charakter tak niematerialnego dobra, jakim jest krajobraz.

Panorama

  1. „Lice ziemi”. Filozofia krajobrazu Jana Gwalberta Pawlikowskiego

    Mateusz Salwa
    Mateusz Salwa, „Lice ziemi”. Filozofia krajobrazu Jana Gwalberta Pawlikowskiego, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1068

    Artykuł przybliża myśl Jana Gwalberta Pawlikowskiego (1860-1939), nestora polskiej ochrony krajobrazu. Analiza kilku tekstów Pawlikowskiego z jego programowym artykułem Kultura a natura (1913) na czele pozwala wydobyć „filozofię krajobrazu”, stanowiącą istotny składnik jego myśli o ochronie przyrody i wskazać na rozmaite sposoby ujmowania przezeń kategorii krajobrazu. Ponadto, teoria Pawlikowskiego zostaje zestawiona ze współczesnymi zagadnieniami podejmowanymi przez filozofów zajmujących się estetyką krajobrazu (m.in. A. Berque, A. Carlson, P. d’Angelo, A. Roger), co pozwala w nowym świetle ukazać rozpowszechnioną wśród polskich badaczy tezę o aktualności jego myśli.

  2. Time Saturation: The Photography of Awoiska van der Molen

    Ernst van Alphen
    Ernst van Alphen, Time Saturation: The Photography of Awoiska van der Molen, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1422

    Esej jest poświęcony pracom krajobrazowym Awoiski van der Molen, rozumianym jako krytyczna refleksja nad medium fotografii, refleksja jak się zdaje dziś niezbędna, ponieważ wykonywanie i dystrybucja fotografii stały się obsesyjnym i kompulsywnym, a więc bezrefleksyjnym, rytuałem. Wobec tego Van der Molen wykorzystuje trwanie jako doświadczenie czasu, „wciągające widza w gęste sploty paradoksalnych czasowości”. Powołując się na brazylijskiego teoretyka Viléma Flussera można powiedzieć, że Van der Molen czyni widzialnym „program medium fotografii”. Artystka osiąga swój cel traktują fotografię jako serię translacji: koloru, czasu, i przestrzeni.

Perspektywy

  1. Games We Play. Francis Alÿs in Conversation with Magda Szcześniak

    Magda Szcześniak, Francis Alÿs
    Magda Szcześniak, Francis Alÿs, Games We Play. Francis Alÿs in Conversation with Magda Szcześniak, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1424

    Rozmowa wokół wystawy Francisa Alÿsa Reel-Unreel, prezentowanej w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, październik 2014 - styczeń 2015, kuratorka: Ewa Gorządek.

Migawki

  1. The Irony of Entropy

    Sidsel Nelund
    Sidsel Nelund, The Irony of Entropy, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1425

    Recenzja wystawy The Anthropocene Project. A Report w Haus der Kulturen der Welt w Berlinie (październik-grudzień 2014), będącej efektem dwuletniego projektu artystyczno-badawczego poświęconego idei antropocenu - nowej epoki geologicznej, w której ludzkość stała się siłą geologiczną. Wystawa jest równocześnie przejawem szerszej tendencji w świecie sztuki - projektowania wystaw jako platform dyskusji oraz badań na temat ważnych problemów społecznych i politycznych.

  2. Krajobraz po bitwie

    Justyna Chmielewska
    Justyna Chmielewska, Krajobraz po bitwie, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1069

    Recenzja projektu fotograficznego Wojciecha Wilczyka, Święta Wojna (2009-2014), Wyd. Karakter, Kraków 2014.

  3. Uchodzić nowoczesności

    Michał Pospiszyl
    Michał Pospiszyl, Uchodzić nowoczesności, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1070

    Recenzja książki Migracje modernizmu. Nowoczesność i uchodźcy pod redakcją Tomasza Majewskiego, Agnieszki Rejniak-Majewskiej, Wiktora Marca, Narodowe Centrum Kultury – Stowarzyszenie Tomografie, Warszawa – Łódź 2014.

  4. Andrzej Wróblewski: oczyszczanie pola i nowe perspektywy

    Piotr Słodkowski
    Piotr Słodkowski, Andrzej Wróblewski: oczyszczanie pola i nowe perspektywy, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1071

    Omówienie książki Unikanie stanów pośrednich / Avoiding Intermediary States. Andrzej Wróblewski (1927–1957), red. Wojciech Grzybała, Magdalena Ziółkowska, Fundacja Andrzeja Wróblewskiego / Instytut Adama Mickiewicza / Hatje Cantz Verlag, Warszawa 2014.

  5. Historia ratownicza fotografii

    Iwona Kurz
    Iwona Kurz, Historia ratownicza fotografii, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1073

    Recenzja książki Magdaleny Wróblewskiej Fotografie ruin. Ruiny fotografii. 1944–2014 (Ruins in Photographs. Photographs in Ruins), Muzeum Warszawy, Warszawa 2014.

  6. "Nie ufaj fotografii"?

    Tomasz Plata
    Tomasz Plata, "Nie ufaj fotografii"?, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej” 2014, nr 8, https://doi.org/10.36854/widok/2014.8.1074

    Recenzja z Miesiąca Fotografii w Krakowie 2015.