
STADION
Stadion Dziesięciolecia otwarto w 1955 roku jako pomnik upamiętniający pierwszą dekadę realnego socjalizmu w Polsce. Zbudowano go w dużej części z gruzu, który zalegał w Warszawie po II wojnie światowej. Aż do lat 80. był on jednym z najważniejszych miejsc, służących publicznym widowiskom i zgromadzeniom, takim jak koncerty czy ważne wydarzenia sportowe, międzynarodowe mecze piłkarskie, zawody lekkoatletyczne. Wykorzystywano go również do celów propagandowych, takich jak obchody rocznicowe i inne podobne oficjalne uroczystości. Właśnie od lat 80. zaczyna się okres upadku Stadionu. Zaniedbany, popada stopniowo w ruinę. Wreszcie, między 1989 i 2008 rokiem, Stadion wynajęto na cele handlowe i nadano mu nową nazwę: Jarmark Europa. Pracuje na nim ponad pięć tysięcy ludzi – wielu z nich to nielegalni imigranci z krajów Europy Wschodniej, Azji, Afryki czy Kaukazu – miejsce to przekształciło się w największe targowisko Europy. Równocześnie Stadion niepostrzeżenie staje się jednym z najważniejszych siedlisk zorganizowanej przestępczości w tej części świata. Nielegalne oprogramowanie, papierosy i alkohol z przemytu, wreszcie broń: to wszystko można tam znaleźć. Zresztą, można było tam kupić dosłownie wszystko. W tamtym okresie Stadion stał się miejscem bardzo zaśmieconym: po ziemi walały się gnijące stosy kartonów, w powietrzu latały chińskie plastikowe opakowania. Ten obraz dopełniają wszechobecne manekiny – zniszczone lub wybrakowane – pośród kolorowych ciuchów i głośnej muzyki dobiegającej z wielu miejsc równocześnie. Wreszcie, we wrześniu 2007 roku, korona Stadionu Dziesięciolecia została ostatecznie zamknięta dla handlarzy. W jego miejscu, decyzją władz, zaczął powstawać nowy stadion narodowy, który miał stać się jedną z aren Euro 2012. Betonowa ikona realnego socjalizmu, przemieniona następnie w symbol kolorowego kiczu i wieloetniczności momentu transformacji, stopniowo stała się ikoną Polski, po prostu. Tym razem Polska spogląda na Zachód. Historia się powtarza. Zacząłem robić te zdjęcia dzień po oficjalnym zamknięciu korony Stadionu Dziesięciolecia, 30 września 2007 roku. Stanowią one subiektywny zapis stadionowej transformacji.



















